AFET

AFET
Merhaba,
Ülkemizin içinde bulunduğu durum hiç şüphesiz ki içler acısı… Bu noktada Türkiye’nin farklı noktalarından gelen yangın durumunu bir afet olarak nitelendirebiliriz. Herhangi bir afete maruz kalmış kişilerin ise bazı psikolojik sorunlar yaşaması olası. Bireyin var oluşunu, doğrudan ya da dolaylı yönden tehdit eden, yaşam alışkanlıklarını bozan, beklenmedik bir anda gerçekleşen, korku veren her deneyim travmadır.
Peki herkes aynı süreçten geçtiyse herkeste travma olacak mı?
Hayır böyle bir durum söz konusu değil çünkü her insan farklıdır. Olaylara bakış açısı, tepki verme biçimi, olay karşısında soğukkanlılık veya panik yapmak, olayları algılayış biçimi v.b gibi bireysel farklılıklar vardır. Bu yüzden de yaşanılan her “şey” bireyin üstünde travma etkisine sahip değildir.
Travma yaşandıktan sonra gelişen ruh sağlığı durumuna travma sonrası stres bozukluğu (tssb) diyoruz. Tssb belirtileri arasında
-uykusuzluk
-kabuslar
-olayla ilgili anıların sık sık canlanması
-aşırı uyarılmışlık hali (tetikte olma, sinirlilik, kolay irkilme)
-kaçınma (olayın olduğu yer, durum, düşünce v.b uzak kalmak isteme)
gibi belirtiler vardır.
Neler yapmalıyız/yapmamalıyız?
Bu süreçte sosyal medyada gördüklerimiz travma yaşamaya sebebiyet verebilmekte. Bu gibi durumlarda sosyal medya, kişileri doğru bilgiden ziyade yanlış bilgiye daha kolay ulaştırır. Bu yüzden sosyal medyada her şeyi değil sadece güvendiğimiz kaynakları takip edelim.
Başkalarına yardım etmek istiyorsanız onlara şu cümleleri kullanmayın;

Beterin beteri var,

Aman canına bir şey olmadı ya,

Tamam hadi abartma o kadar ,

Ne olacak yenisi yapılır,

Her şey telafi edilir. gibi cümleler afete doğrudan maruz kalmış kişi için hiçte iç açıcı söylemler değildir. Sizin için sadece bir “ev, ağaç, hayvan” olan şeyler o insan için bambaşka şeylerdi.  Bunun yerine o kişiyle empati yapın. Söyleyecek bir şeyiniz yoksa bile onu dinlediğinizi hissettirin.
Travma sonrasında öfke, kızgınlık, korku gibi duygular yaşanır. Yargılamak yerine kişi sakince dinlenmelidir.
Çocuklara nasıl açıklayacağız?
-Bu durumları çocuklara açıklamadan önce durup kendi duygularımızı düzenlemeliyiz.
-Çocukta güven oluşturmalıyız.
-Doğal afetlerin olabileceğini açıklamalıyız. Afetten sonra yapılabilecek şeyler üstünde konuşmalıyız.
-Çocuğunuzla bol temas içinde olmak kendilerini güvende hissetmelerini sağlayacaktır.
-Çocukla üstünkörü konuşmak yerine her sorduklarına cevap vermek önemli.
-Korkulacak bir şey yok, bize bir şey olmaz gibi cümleler kullanmamalıyız. Duygularını yaşamasına izin vermeliyiz.
-Doğru bilgi vermeliyiz.
-Çocukları sosyal medyadan uzak tutmalıyız.
-Eğer çocuk duygularını anlatmakta yetersiz kalıyorsa bu konuyla ilgili resim yapmasını isteyebiliriz. Yaptığı resim üstünden konuşabiliriz.
Çocukların yaptığı resimlerden onlarla ilgili bilgilere ulaşmak mümkün. Resmin yanı sıra oyun yoluyla da bütün iç dünyasını yansıtırlar. Eğer çocuk iletişim kurmakta direniyorsa resim veya oyun yolunu denemeniz faydalı olacaktır.
Sağlıkla kalın…